Leon verloor zijn dochtertje Hannah: ´Ze hoort bij ons´

Leon Plaggenmarsch kreeg te horen dat het baby’tje waar zijn vrouw en hij zo
naar verlangden leed aan trisomie 18, het Edwardsyndroom. Volgens de artsen
was dat niet met het leven verenigbaar. De tijd stond stil en de grond zakte onder
zijn voeten weg.

Leon zou na de geboorte van zijn zoontje Abel opnieuw vader worden. Zijn vrouw
Margreet en hij waren in blijde verwachting van een kindje. Bij de twintigwekenecho
vertelde de verloskundige dat het er niet goed uitzag en een chromosoomafwijking
vermoedde. Ze stuurde hen door naar een specialist.

Hannah

‘Met angst in ons hart en een hoofd vol vragen stapten we op de fiets naar huis,’ vertelt
Leon. ‘Het voelde vreemd. Ik besefte dat we hier op de fiets zaten en net slecht nieuws
hadden gekregen, maar de wereld om ons heen draaide gewoon door.’
Leon en Margreet gaven het meisje de naam Hannah. Er volgden weken van controles en
onderzoeken. Hannah zou in de buik komen te overlijden of ze zou levend worden
geboren. De artsen wisten niet of Hannah het zou redden tot de dag van de geboorte.
‘We moesten ons op beide scenario’s voorbereiden. Ook moesten we nadenken wat we
zouden doen als Hannah levend zou worden geboren, maar niet zelfstandig kon ademen.
Gingen we dan levensverlengende stappen zetten of alleen palliatieve zorg verlenen?
Het waren onmogelijke keuzes, maar we moesten ze wel maken.’

‘Jullie kindje is overleden’

Rond week 37 voelt Margreet een rare beweging in haar buik. Daarna lijkt er geen leven
meer te zijn. Bij de controle bevestigt de arts haar gevoel en zegt: ‘Je voelde geen leven
meer en er is ook geen leven meer.’

‘Toen ze haar ogen opendeed, was ze in de hemel’

Leon: ‘Hannah heeft niet hoeven lijden en is overleden op het meest veilige en warmste
plekje. Toen ze haar ogen opendeed, was ze in de hemel.’
Als Hannah op 27 juni 2014 wordt geboren, zien de ouders aan haar kleine lijfje dat ze
het hier op aarde heel zwaar zou hebben gehad. Ze is klein, kwetsbaar, geliefd en
gewenst, maar het is ook duidelijk: ze is hier niet meer.’

‘Ze was zo kwetsbaar’

Leon en Margreet nemen Hannah mee naar huis. Leon: ‘Toen we terugkwamen uit het
ziekenhuis stond er een grote begrafenisauto bij ons huis te wachten om ons te helpen

om Hannah mooi in haar wiegje te leggen. We nodigden familie uit om langs te komen.
We zijn ook trotse ouders en we willen graag woorden geven aan ons verdriet.’
Hannah kan niet lang thuisblijven, dus besluiten ze het mandje te sluiten. ‘Dat was een
van de meest heftige momenten. Je weet dat het moet of beter is, maar je wilt het
helemaal niet. Het sluiten van het mandje is zo definitief. Achteraf denk ik wel eens:
hadden we haar maar meer vastgehouden en geknuffeld. Maar ze was zo kwetsbaar.’

‘Ik stond letterlijk in de grond’

De afscheidsdienst en de begrafenis zijn verdrietig, maar ook mooi en waardevol.
Margreet en Leon dragen Hannah zelf de kerk binnen. Er zijn veel mensen die het
verdriet met hen delen. Ze hebben de afgelopen tijd erg meegeleefd omdat Margreet en
Leon geregeld updates verstuurden om te vertellen wat er gebeurde en hoe het met hen
ging.

‘Wat me altijd bij zal blijven is dat ik Hannah zelf heb begraven. Ik stapte het graf in en
stond letterlijk in de grond en zette haar mandje neer. Daar staan, de geluiden te horen
en de geur van de aarde te ruiken… dat vergeet ik nooit meer. Het is een verdrietig
moment, maar ook wel een mooi en waardevol moment. Dit mag ik voor mijn dochter
doen, haar lichaam waardig begraven.

‘Ik stapte het graf in en stond letterlijk in de grond’

Mijn rol als vader zou ik pas echt gaan oppakken bij de geboorte. Maar toen Hannah
werd geboren, kon ik niet voor haar zorgen zoals ik dat had willen doen als haar vader.
Ik kon wel voor Margreet zorgen, maar er was geen meisje dat verzorgd hoefde te
worden, geen slapeloze nachten, geen flesjes, geen aangifte van geboorte, enzovoort.
Maar wat ik voor Hannah mocht en kon doen, heb ik met liefde gedaan.’

Voor bij het grafje hebben Leon en Margreet een gedenkteken ontworpen. Een glasplaat
met een vlinder en drie bloemetjes en de tekst: ‘Geboren in de hemel. Tot ziens’.
‘Het verlies van Hannah was erg verdrietig, maar in dat proces hebben we ook mooie en
waardevolle momenten meegemaakt. Je zit in een trein die maar doordendert. Je kunt
niet uitstappen en je weet zelfs niet wat het eindstation is, maar als je die rit dan toch
moet maken, kom je soms ook langs mooie plekken waar je toch goed op terug kunt
kijken.’

Vinden en laten vinden

‘Margreet en ik hebben heel veel samen gedaan en doorleefd, ook al is er verschil in onze
beleving. Ik kan me goed voorstellen dat je als echtpaar uit elkaar groeit in je rouw. We
hebben dit vanaf het begin naar elkaar uitgesproken: ‘Ik ga dit met jou aan.’ Maar dan
nog moet je je ook echt wel laten vinden, anders kan die ander je ook niet helpen. Door
dat naar elkaar te benoemen, zijn we dicht bij elkaar gebleven.’

‘Ik ga dit met jou aan.’

‘We hadden familie en vrienden om ons heen. In die zin heb ik niet het idee dat ik iets
heb gemist. Wel zou ik achteraf wat meer met lotgenoten willen praten. Praktisch: hoe
doe je dit of dat? Maar ook: hoe was het en waar liep je tegenaan? Daarom denk ik dat
Stichting Rouwkost en het maatjesproject dat is opgezet heel belangrijk kan zijn om zo’n
verlies te kunnen dragen.’

Kijk vriendelijk naar jezelf

‘Ik heb ervaren dat het best een opgave is om alle keuzes te maken die op je afkomen. Als
ik terugkijk is veel gegaan zoals we het voor ons hadden gezien. Uiteraard niet alles.
Daarop kan ik dan wel terugkijken dat we de keuzes met ons hart hebben gemaakt en
dat het goed was. Ik wil andere mensen ook aanmoedigen: achteraf zou je het nu
wellicht anders hebben gedaan, maar reken jezelf daar niet op af. Probeer een beetje
vriendelijk naar jezelf te kijken.’

Hannahdag

Hannah heeft een belangrijke plek in het gezin. Leon en Margreet kregen na Hannah nog
twee kinderen: Timo en Evan. Zij hebben Hannah niet gekend en de oudste, Abel, was
nog te jong om het allemaal heel bewust mee te maken, al heeft het natuurlijk op hem
ook impact gehad. Speciaal voor hem hebben we een boekje gemaakt met foto’s en
verhaaltjes over die tijd. Hij leest het boekje wel vaker. Soms komen de tranen. We zien
hierin een lieve betrokken grote broer. Ook Hannahs jongere broertjes pakken het wel
eens en dan praten we er over.

‘Ze is niet bij ons, maar ze hoort wel bij ons’

‘Op haar geboortedag vieren we Hannahdag en gaan we iets leuks ondernemen en uit
eten. Soms met het gezin, soms met onze ouders,’ zegt Leon. ‘We maken er een fijne dag
van. Ze is niet bij ons, maar ze hoort wel bij ons. Dat vind ik een mooie gedachte.’