Rouw raakt nooit alleen de persoon die het verlies doormaakt. Ook het systeem om de rouwende heen – familie, vrienden, school, collega’s, de zorg – verandert mee. Verlies schudt relaties, rollen en verwachtingen door elkaar.

Rouw speelt zich niet alleen af in ons hoofd of hart, maar ook in ons lichaam. Een ingrijpend verlies zet ons hele systeem onder spanning. Hormonen, zenuwstelsel en immuunsysteem reageren alsof er gevaar dreigt. Dit kan leiden tot allerlei lichamelijke veranderingen en klachten.

Bij een plotseling en ingrijpend verlies – zoals door een ongeluk, suïcide of ander onverwacht overlijden – kan rouw traumatisch van aard zijn. Naast het verdriet is er vaak ook sprake van shock, ongeloof en een voortdurende herbeleving van de omstandigheden. Dit maakt traumatische rouw anders dan rouw bij een verwacht verlies.

Rouw gaat niet altijd over het overlijden van een dierbare. Soms gaat het om een verlies dat blijvend aanwezig is in het leven: een kind met een beperking, een partner die door ziekte verandert, of het verlies van gezondheid, toekomstplannen of mogelijkheden. Dit noemen we levend verlies.

Wanneer je iemand verliest, verlies je niet alleen die persoon. Je verliest ook gedeelde dromen, toekomstperspectieven, vertrouwde rollen en dagelijkse vanzelfsprekendheden. Het primaire verlies trekt een hele reeks secundaire verliezen met zich mee – vaak pas zichtbaar in de kleine en grote momenten die daarna ontbreken.

Rouw kent vele gezichten: van stille herdenkingen tot uitbundige rituelen. In elke cultuur en traditie wordt zichtbaar hoe mensen verlies dragen, er betekenis aan geven en kracht vinden in verbondenheid.

Balanceren tussen nabijheid en afstand is essentieel. Met zorgvuldige methodes, handelingen en overdracht – ook bij ingrijpende situaties zoals babyverlies, perinatale sterfte of het verlies van een collega – blijft ruimte voor professionele betrokkenheid, terwijl de rouw bij de rouwende wordt gelaten.